ابراهيم بديل، ملقب به افضل الدين و مکني به ابوبديل و موصوف به حسان العجم متوفاي نيمه ي دوم قرن ششم قمري. وي درحدود سال ۵۰۰ هجري درشروان متولد و در سال ۵۸۲ هجري در تبريز وفات يافت ومدفنش در مقبره الشعرا درکوي سرخاب تبريز است. ابتدا تحقيقي تخلص مي کرد بعد آنرا به خاقاني مبدل کرد پدرش علي نام به نجاري اشتغال داشته و مادرش از عيسويان نسطوري است که به کيش اسلام مشرف شد.

خاقاني تحت توجه عمّ خود ميرزا کافي بن عثمان در زبان عربي، طب، نجوم و حکمت تحصيلات کافي نمود در فن شعر و شاعري مديون ابوالعلاء گنجوي است که شاعر دربار منوچهر شروانشاه بوده و او را بدان امير معرفي کرد و دختر خود را به وي داد. تخلص خاقاني از همان تاريخ است ولي آخر الامر بين ابوالعلا و خاقاني کدورت پيش آمد و يکديگر را به سختي هجو کردند. خاقاني دو مرتبه به زيارت بيت الله رفته و در مرتبه ي دوم هنگام مراجعت به اصفهان رفت و چون شاگردش مجيرالدين بيلقاني اصفهاني ها را هجو کرد خاقاني مورد خشم اهالي آن شهر واقع شد و در آخر قصيده اي در مدح اصفهان سرود.